سواحل مکران و چابهار ازجمله نقاط مهم و استراتژیک در کشور است که برای حمل کالا در کریدور شمال – جنوب ویژگی مقرون‌به‌صرفه بودن را داراست و به همین علت راه‌اندازی آن موردتوجه روسیه و رئیس‌جمهور این کشور قرارگرفته است.
روسیه به دنبال آن است که مسیر آستاراخان – انزلی- چابهار- بمبئی را جایگزین مسیر بمبئی- کانال سوئز – هامبورگ – سن‌پترزبورگ کند که هدف آن تسهیل ارتباط بین هند با کشورهای ایران، روسیه، قفقاز و آسیای میانه است. این کریدور به لحاظ زمان در حدود ۲۰ روز با مسیر فعلی اختلاف دارد و تفاوت فاحشی در زمان و هزینه‌های حمل‌ونقل با یکدیگر دارند.در صورت عملیاتی شدن این طرح علاوه بر نقش درآمدزایی ترانزیت این کریدور، اهمیت ویژه سیاسی هم برای کشور در پی دارد.
عبدالرحیم کردی مدیرعامل منطقه آزاد چابهار در گفت‌وگو با «رسالت» گفت: در مسیرهای حمل‌ونقل فعلی، راه‌های تک ابزاری که از مبدأ تا مقصد کالا فقط با یک وسیله درحرکت باشند، بسیار موردتوجه قرار دارند. این روش به لحاظ زمان و هزینه در فضاهای رقابتی دارای اهمیت است، زیرا بازار برای مقرون‌به‌صرفه بودن باید زمان و هزینه را بهینه کند. راه جاده و کمربند دو ابزار مهمی است که به علت پایین آوردن هزینه‌ها، در فضای رقابتی بسیار تعیین‌کننده هستند.
وی بااهمیت دانستن کریدور ارتباطی میان روسیه و هند، افزود: یکی از کریدورهای مهمی که حجم کالا در آن بسیار زیاد صورت می‌گیرد، میان روسیه و هند است که شرکای استراتژیک محسوب می‌شوند. این دو کشور به دنبال تعریف مسیر جدیدی هستند که مزیت و ویژگی متفاوتی با دیگر رقبای خود در منطقه ایجاد کنند و این در شرایط فعلی، نیازمند حمل‌ونقل ترکیبی است که از سال‌ها قبل مطرح‌شده بود، اما چون در فضای رقابت سهم هزینه حمل‌ونقل در قیمت تمام‌شده قابل‌توجه نبوده، توجیه اقتصادی نداشت.
کردی اضافه کرد: در شرایط فعلی قیمت تمام‌شده کالا در مواد اولیه و نیروی کار به یکدیگر نزدیک شده است و هزینه حمل‌ونقل نقش خود را بیشتر نشان می‌دهد، بنابراین کشورها برای این‌که بتوانند در فضای رقابت خود را حفظ کنند، باید هزینه‌های حمل‌ونقل را کاهش دهند.
مدیرعامل منطقه آزاد چابهار یادآور شد: روسیه با جنوب شرق آسیا و هند مناسبات قوی تجاری دارد و به دنبال آن است که مسیری به‌غیراز کانال سوئز را انتخاب کند تا مسیر شمال به جنوب را فعال کند. این موضوع در یک دهه گذشته مطرح شد، اما از سه سال قبل در دستور کار دولت روسیه قرار گرفت و در کمیسیون مشترک ایران و روسیه که دو سال قبل در ایران برگزار شد، به‌طور رسمی فعال‌سازی کریدور میان روسیه و هند اعلام گردید.
کردی؛ آستاراخان و منطقه ویژه اقتصادی لوتوس در روسیه را مسئول فعال‌سازی این کریدور عنوان کرد و افزود: تفاهم‌نامه‌ای بین منطقه ویژه اقتصادی لوتوس و منطقه آزادی انزلی و چابهار امضا شده و در کمیسیون مشترک ایران و روسیه مورد تأيید طرفین قرارگرفته است تا برای فعال‌سازی این مسیر از همه امکانات بهره‌برداری شود. با توجه به این‌که قرار بود این کریدور به بندر مهمی در هند و بمبئی متصل شود، صورت‌جلسه‌ای برای فعال‌سازی کریدور بمبئی، چابهار، آستاراخان و انزلی بین سه کشور به امضا رسید. مسیر فعلی که مورداستفاده قرار می‌گیرد، ۳۸ روز زمان می‌برد، اما مسیری که روسیه به‌شدت در پی فعال کردن آن است با حمل‌ونقل ترکیبی ۱۴ تا ۱۶ روز زمان صرف می‌کند.
وی با اشاره به ویژگی مهم این مسیر برای کشورمان گفت: با توجه به این‌که کریدور روسیه و هند از ایران عبور می‌کند، امکان دنبال کردن مسائل مشترک با هند و روسیه را در کنار ترانزیت در این مسیر خواهیم داشت.
ترانزیت، امکان درآمدزایی برای کشور به دنبال دارد، درحالی‌که در بسیاری از مواقع از این ثروت عظیم که علاوه بر قدرت اقتصادی، توان سیاسی هم به همراه دارد، غافل بوده‌ایم. ما از طریق ترانزیت امکان ایجاد پیوند با بازارهای مهم دنیا را خواهیم داشت.
کردی تبدیل‌شدن چابهار به‌عنوان هاب منطقه را مستلزم داشتن ویژگی‌هایی دانست و افزود: چابهار به لحاظ ظرفیت، نقطه استراتژیک و مهمی در دنیا محسوب می‌شود و اگر اقدامی تاکنون برای تبدیل‌شدن آن به هاب صورت نگرفته به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم ازجمله ابزارهای حمل‌ونقل است.
مدیرعامل منطقه آزاد چابهار در پایان سخنانش گفت: اکنون بندر شهید بهشتی به‌عنوان اولین نقطه ارتباط ما با دریا با ظرفیت هشت و نیم میلیون تن به بهره‌برداری رسیده است. از سوی دیگر راه‌آهن چابهار به زاهدان هم در حدود ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و طبق اعلام وزارت راه تا نیمه سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسد. مجوز ساخت فرودگاه چابهار هم گرفته‌شده است. جاده ارتباطی هم از گذشته وجود داشته است. در صورت تکمیل راه‌آهن و ساخت فرودگاه، چابهار همه ابزارهای حمل‌ونقل برای تبدیل‌شدن به هاب منطقه را در اختیار خواهد داشت و می‌توان برای جذب بار حساب جدی بر روی آن باز کرد.
روزنامه رسالت
